سندرم کمپارتمان (Compartment syndrome) عارضه دردناکی می باشد که به دو شکل ایجاد می شود. اما این بیماری بیشتر در چه افرادی ایجاد می‌شود ؟ ، دلایل ایجاد و علائم و نشانه‌ها و عوارض سندرم کمپارتمان چیست ؟ ، چه روش هایی برای بهبود این بیماری وجود دارد؟ در ادامه مطالب قصد داریم شما را به طور کامل با این بیماری آشنا کنیم و راه حل هایی را برای پیشگیری و بهبود آن ارائه دهیم.
همانطور که گفته شد سندرم کمپارتمان در دو نوع مزمن یا حاد ایجاد می شود که این دو کاملا با هم تفاوت دارند.
سندرم کمپارتمان مزمن :
این نوع از سندروم به سندرم فشاری معروف بوده و معمولاً یک اورژانس پزشکی به شمار نمی رود. نوع مزمن سندروم کمپارتمان در اکثر اوقات در اثر ورزش و یا یک عادت روتین به مرور زمان در فرد ایجاد می شود. ورزش‌هایی که سبب بروز این بیماری می شوند شامل شنا، دویدن و دوچرخه سواری می باشند. البته قابل ذکر است میزان بروز این نوع از بیماری سندروم از نوع حاد آن به مراتب کمتر است.
سندرم کمپارتمان حاد :
این نوع از سندروم کاملا یک فوریت پزشکی است. به طور معمول در اثر صدمه شدید و شکستگی به صورت ناگهانی ایجاد شده و اگر درمان نشود، می‌تواند منجر به آسیب دائمی عضلات و عوارض جدی سلامت بدن شما گردد.
در واقع سندرم کمپارتمان مزمن سبب ایجاد گرفتگی یا درد در هنگام ورزش می‌شود؛ به طوری که این درد با توقف و انجام ندادن فعالیت ورزشی کاهش می‌یابد. و این عارضه اکثر اوقات در ناحیه ساق پا ایجاد می شود. از علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد :
علائم سندرم کمپارتمان حاد :
درد ناشی از کمپارتمان حاد شدیدتر از آن چیزی است که از خود آسیب می توان انتظار داشت. اگر تحرک و فعالیت ها به گونه باشد که عضلات آسیب دیده درگیر شود، درد ناشی از آن افزایش می یابد. ممکن است احساس سفتی در ماهیچه داشته باشید.همچنین ممکن است احساس سوزش بر روی پوست وجود داشته باشد.
اما از علائم دیر رس این نوع از سندروم بی حسی یا فلج می باشد که به مرور زمان رخ می دهد. این موارد به طور معمول نشان دهنده آسیب دائمی به بافت عضلات پا هستند.
روش های درمان سندرم کمپارتمان مزمن :
این امر در کاهش ورم و درد ناحیه آسیب دیده اثر خواهد داشت. عضو آسیب دیده خود را بین ۳۰ تا ۶۰ ثانیه به طرف بالا نگه دارید و سپس پایین بیاورید. این کار را 4 الی 5 بار تکرار کنید. سپس یخ را دورن پارچه یا نایلکس و یا حوله‌ای تمیز پیچیده و روی عضله آسیب دیده خود تقریبا 5 دقیقه به آرامی ماساژ دهید.
اگر فعالیتی خاص سبب ایجاد این بیماری شده است، اجتناب از آن فعالیت باعث کاهش درد و بهبودی شما می شود. ممکن است به طور قطعی نتوانید از فعالیتی دوری کنید، می توانید در متقابل با فعالیت‌های کم و سبک تر اما شبیه به فعالیت قبل نیز درد های ناشی از این عارضه را کاهش دهید. در برخی از ورزشکاران این علائم و درد ها در سطوح خاصی شدیدتر می شود؛ ممکن است با تعویض سطوح علائم و درد های اندام آنها برطرف شوند. ( به عنوان مثال از چمن مصنوعی می توان در مقابل چمن طبیعی یا از بتن می توان در مقابل مسیر دویدن با هر سطحی استفاده کرد. )
تکنیک ها و روش های جدید و موثر فیزیوتراپی می‌تواند سبب کاهش درد، افزایش استقامت، افزایش انعطاف پذیری و افزایش سطح عملکرد فرد شود. به طور معمول با فیزیوتراپی، فرد بعد از چند هفته و یا چند ماه، بهبودی کامل خود را بدست می آورد . معمولا در فیزیوتراپی از روش‌های ماساژ درمانی، کشش های PNF، الکتروتراپی و تمرین درمانی‌های انعطافی، استقامتی و قدرتی به طور ترکیبی برای درمان ناراحتی جسم افراد استفاده می‌شود.
اگر درمان های ذکر شده بدون عمل با شکست مواجه شوند در نهایت با کمک جراحی، فرد می تواند بهبودی خود را بدست آورد. جراحی سندرم کمپارتمان نوع مزمن به گونه ای طراحی شده است که فاشیا باز شود تا فضای بیشتری برای ورم عضلات وجود داشته باشد.
در واقع در عمل نوع مزمن نسبت به عمل برای سندروم نوع حاد، در پوست برش کوتاه تری ایجاد می شود. همچنین لازم به ذکر است که جراحی برای سندروم نوع مزمن معمولاً یک روش انتخابی است، نه اورژانسی.
درمان سندرم کمپارتمان حاد :
برای درمان سندروم کمپارتمان نوع حاد هیچگونه روشی به غیر از جراحی موثر نمی‌باشد. در این عمل پزشک مربوطه بر روی پوست و ناحیه‌ای را که آسیب دیده برشی ایجاد کرده و باز می کند. این جراحی را نیز فاشیوتومی می‌نامند. در برخی موارد تورم می تواند به طوری شدید باشد که برش پوست بلافاصله بسته نشود. در واقع زمانی که تورم از بین می رود و ورم ناحیه آسیب دیده می خوابد، برش با جراحی ترمیم می شود. با این روش‌ها فشاری که درون کمپارتمان عضله است، از بین می رود. در مواردی خاص نیز پزشک به ناچار از پیوند پوست استفاده می کند.
اگر در هنگام تحرک یا فعالیت‌های ورزشی با دردهای مکرر و غیرعادی و شدید، ضعف، تورم و بی حسی مواجه شدید حتما به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
با وجود اینکه این بیماری می‌تواند برای هر فردی ایجاد شود، اما بعضی از افراد بیش از دیگران در معرض ابتلا به آن قرار دارند:
کلام آخر
در انتها توصیه می شود که برای پیشگیری و بهبود مشکلات و درد های ناشی از سندروم کمپارتمان به تهیه کفی طبی و صندل طبی مناسب عارضه خود اقدام نمایید، زیرا کفی طبی و صندل طبی استاندارد، بر روی سلامت آینده پاهای شما و زیبایی اندام شما بسیار تاثیر گذار است.
ثبت نظر